Liệu Mỹ và Trung Quốc có thể đạt được thỏa thuận?

Mới gần đây, diễn ra hai cuộc gặp giữa đại diện cấp cao Trung Quốc và Hoa Kỳ, tạo ấn tượng Trung Quốc và Mỹ đang nối lại đối thoại về một số vấn đề quan trọng, theo nhà báo Piotr Tsvetov của chuyên mục phân tích Sputnik viết trong bài báo của mình.
Sputnik

Biến đổi khí hậu là vấn đề chung

Một hội nghị gồm các quan chức cấp cao từ Trung Quốc và Hoa Kỳ diễn ra trên đất Mỹ ở Berkeley trong khuôn khổ chương trình hành động vì khí hậu địa phương. Các quan chức hàng đầu của cái gọi là Khu vực Vịnh Lớn, bao gồm Hồng Kông, Ma Cao và Quảng Đông, đến Hoa Kỳ dự họp. Phái đoàn Trung Quốc giải thích việc tham gia hội nghị này với niềm tin cả hai nước phải kiểm soát các vấn đề khí hậu và phải trở thành những nước đi đầu trong việc bảo vệ môi trường. (Nhưng hiện tại, chúng ta cần lưu ý việc cả hai quốc gia này đều đang dẫn đầu hành tinh về lượng khí thải carbon dioxide).
Trung Quốc và Mỹ duy trì ổn định quan hệ nhưng không làm giảm căng thẳng đối đầu
Ngoài cuộc thảo luận chung về các vấn đề môi trường toàn cầu, họ còn muốn giới thiệu địa phương của mình nhằm thiết lập mối quan hệ thương mại và công nghệ với khu vực Vịnh California. Thống đốc tỉnh Quảng Đông nói rõ ràng tại cuộc họp ông muốn thấy sự hợp tác mạnh mẽ hơn với các đối tác Mỹ về công nghệ tiên tiến để chống biến đổi khí hậu.
Có vẻ như họ đã thành công. Tỉnh Hải Nam và bang California ký kế hoạch hợp tác môi trường trong năm tới, bang Oregon ký thỏa thuận với một số tỉnh Trung Quốc tổ chức diễn đàn về vấn đề biến đổi khí hậu, đồng thời các văn bản cũng được ký kết về hợp tác giữa các công ty tư nhân và cơ sở giáo dục hai nước.

Lãnh đạo giới quân sự lần đầu gặp mặt

Đối thoại về các mối đe dọa môi trường toàn cầu là một sự kiện rất hữu ích. Nhưng giới truyền thông chú ý nhiều hơn đến cuộc gặp bên lề hội nghị Shangri La (Xin-ga-po) giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin và CHND Trung Hoa Đổng Quân. Đây là cuộc gặp đầu tiên của Bộ trưởng Quốc phòng hai nước trong hai năm qua. Được biết, hai bên có thể thảo luận các vấn đề như Đài Loan, Biển Đông và Ukraina. Phía Trung Quốc đánh giá các cuộc đàm phán này là “tích cực, thiết thực và mang tính xây dựng”. Phía Mỹ gọi cuộc đàm phán là "rõ ràng, trực tiếp, chân thành và chuyên nghiệp". Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ đặc biệt đề cao kết quả tích cực của cuộc gặp với người đồng cấp Trung Quốc về thỏa thuận thành lập nhóm công tác truyền thông vào cuối năm nay. Như Austin dự đoán một cách sinh động, nhờ vào đường dây liên lạc trong tương lai, trong trường hợp xảy ra bất kỳ xung đột nào với Trung Quốc, ông sẽ có thể ngay lập tức nhấc máy và nói chuyện với người đồng cấp Trung Quốc.

Vẫn còn đó sự khác biệt ở các vấn để cơ bản

Công chúng yêu chuộng hòa bình không thể không hoan nghênh cuộc đối thoại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Nó tốt hơn là đối đầu, leo thang xung đột. Nhưng phải chăng vị thế của hai nước trở nên gần gũi hơn?
Diễn đàn Shangri-La cho thấy những khác biệt về các vấn đề cơ bản vẫn tồn tại. Phát biểu tại Singapore, Lloyd Austin ca ngợi những nỗ lực của Mỹ trong việc xây dựng liên minh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Có lẽ ông ta muốn nói đến QUAD, AUKUS, một liên minh với Hàn Quốc và Nhật Bản, mặc dù điều này không được liệt kê trong văn bản. Theo tờ American, những liên minh này “chỉ ra một kỷ nguyên an ninh mới”. Ông Đổng Quân mô tả sự xuất hiện của các liên minh này theo một cách hoàn toàn khác. Ông gọi quá trình này là mong muốn “đối đầu của các liên minh”.
Khó khăn vẫn tồn tại trong quan hệ Trung Quốc và Mỹ, hợp tác với Nga vẫn còn dư địa để phát triển
Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc cũng lên án một số động thái cụ thể của Mỹ. Ví dụ, việc triển khai các bệ phóng tên lửa Mỹ ở Philippines, gây ra “mối đe dọa thực sự đối với an ninh khu vực”. Việc Mỹ cung cấp vũ khí cho Đài Loan cũng bị lên án. Đổng Quân cũng nhắc nhở thính giả tại khách sạn Shangri La việc chính phủ Trung Quốc chủ trương thống nhất hòa bình với hòn đảo. Nhưng chính quyền Mỹ kiên quyết chống lại sự thống nhất. Tổng thống Mỹ Joe Biden trực tiếp tuyên bố điều này vài ngày trước trong cuộc phỏng vấn với tạp chí Time.
Tức là vẫn còn đó những bất đồng. Và rõ ràng là chúng sẽ tồn tại rất lâu. Rốt cuộc, như Lloyd Austin nói tại hội nghị ở Singapore, “Hoa Kỳ làm việc với các quốc gia mà họ có chung giá trị và tầm nhìn chung về một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở”. Chúng ta hãy nhớ lại việc Bắc Kinh coi khái niệm “Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở” này nhằm mục đích cô lập Trung Quốc.
Thảo luận